Rynek pracy w Łodzi i województwie łódzkim w IV kwartale 2020 roku

Analiza „Rynek pracy w Łodzi i województwie łódzkim w IV kwartale 2020 roku” jest czwartym, ostatnim w 2020 r. opracowaniem kwartalnym Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji. Przedstawia zapotrzebowanie na zawody i kwalifikacje w województwie łódzkim oraz informacje dotyczące sytuacji gospodarczej w regionie, w tym wpływ pandemii na liczbę miejsc pracy. Jest także krótką próbą podsumowania zmian jakie zachodziły na rynku pracy w ciągu całego roku.

I. Bezrobocie w III i IV kw. 2020 r.

W końcu grudnia 2020 r. stopa bezrobocia w województwie łódzkim wyniosła 6,2% i była taka sama jak dla Polski[1]. W analizowanym miesiącu powyższy wskaźnik dla Łodzi był o 0,3p.p. niższy w porównaniu z wartością dla kraju. W grudniu 2020 r. stopa bezrobocia w województwie łódzkim przekraczała wartość dla Łodzi o 0,3p.p. Dane dotyczące bezrobocia pokazane zostały w tabeli poniżej.

Tabela 1.
Liczba bezrobotnych [LB] i stopa bezrobocia [SB] w III i IV kw. 2020 r.

Źródło: GUS

W grudniu 2020 r. w województwie łódzkim stopa bezrobocia była taka sama jak w lipcu tego roku, w Łodzi natomiast w ciągu analizowanych sześciu miesięcy wzrosła o 0,1p.p.

Porównując dane dotyczące liczby bezrobotnych w województwie łódzkim w lipcu 2020 r. z danymi z grudnia tego roku, można zauważyć, że bez pracy pozostało tyle samo osób. W Łodzi w analogicznym okresie do rejestrów urzędów pracy przybyło 0,4 tys. bezrobotnych (tj. 2%).

Porównując stopę bezrobocia w województwie łódzkim w grudniu 2019 r.[2] oraz w grudniu 2020 roku, można zaobserwować wzrost powyższego wskaźnika o 0,8p.p. Analogicznie w Łodzi, porównując rok do roku, stopa bezrobocia zwiększyła się o 1,1p.p.

Przyczyny wzrostu bezrobocia należy upatrywać w ograniczeniach nakładanych na gospodarkę, spowodowanych pandemią COVID-19.

II. Zapotrzebowanie na zawody i kwalifikacje (na podstawie analizy internetowych ofert pracy)

W tej części informacji o rynku pracy prezentujemy zapotrzebowanie na zawody i kwalifikacje w województwie łódzkim w IV kw. 2020 r. Analizowane były oferty zamieszczone w portalu pracuj.pl. Średnią miesięczną liczbę oferowanych miejsc pracy w poszczególnych branżach pokazano na wykresie.

Wykres 1.
Średnia miesięczna liczba ofert pracy w poszczególnych branżach
w portalu pracuj.pl (IV kw. 2020 r., woj. łódzkie)

Źródło: Opracowanie własne Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji na podstawie analizy ofert pracy zamieszczonych w IV kw. 2020 r. w portalu pracuj.pl.

Czwarty kwartał 2020 r. był kolejnym, w którym dała o sobie znać pandemia COVID-19. W jedenastu branżach średnia miesięczna liczba ofert była wyższa niż 100 (to o dwie więcej niż w III kw.), ale aż osiemnaście na trzydzieści cztery analizowane sekcje zanotowało spadek liczby wolnych miejsc pracy w porównaniu z trzecim kwartałem 2020 r. (Rynek pracy w Łodzi i województwie łódzkim w III kwartale 2020). Największy dotyczył obszaru „edukacja, szkolenia” (o 51,5%). Kolejne miejsca przypadły w udziale branżom: „hotelarstwo, gastronomia, turystyka” (o 50%), „transport, spedycja, logistyka” (o 47,6%), „reklama, grafika, kreacja, fotografia” (o 46,1%), „public relations” (o 41,2%), „ubezpieczenia” (o 33,8%), „łańcuch dostaw” (o 31,4%). Wyższe zapotrzebowanie na pracowników zanotowało 15 sekcji. Były to: „IT-administracja” (największy, tj. o 29,1%), „zdrowie, uroda, rekreacja” (o 18,4%), „sektor publiczny” (o 16,4%), „badania i rozwój” (o 14,7%), „IT-rozwój oprogramowania” (o 11,4%) oraz „energetyka”, „doradztwo, konsulting”, „nieruchomości”, „kontrola jakości”, „bankowość”, „internet, e-commerce, nowe media”, „human resources, zasoby ludzkie”, „administracja biurowa”, „budownictwo” i „finanse, ekonomia”. Branża „BHP, ochrona środowiska” utrzymała liczbę propozycji pracy na takim samym poziomie jak w III kwartale.

Branże, w których w grudniu 2020 r. w regionie łódzkim dostępnych było najwięcej ofert pracy, to: „sprzedaż”, „inżynieria”, „obsługa klienta”.

Celem sprawdzenia, jak pandemia wpłynęła na branże, którym przyglądaliśmy się w pierwszych trzech kwartałach br. dokonano uszczegółowionej analizy wolnych miejsc pracy z sekcji „hotelarstwo, gastronomia, turystyka”, „badania i rozwój” oraz „transport, spedycja”. Dlatego w dalszej części opracowania rozpatrywane były oferty dostępne w portalu pracuj.pl w grudniu 2020 roku. Poziom zapotrzebowania na pracowników zestawiono z danymi z marca, czerwca oraz września 2020 roku.[3]

Branża „hotelarstwo, gastronomia, turystyka” jest jednym z obszarów, które najbardziej odczuły ograniczenia nałożone na gospodarkę w związku z epidemią COVID-19. Liczbę ofert w kolejnych okresach 2020 r. oraz w miesiącach kończących kwartał przedstawia wykres 2.

Wykres 2.
Liczba ofert w branży „hotelarstwo, gastronomia, turystyka”, I-IV kw. 2020 r., portal pracuj.pl

Źródło: Opracowanie własne Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji

Liczba ofert pracy wzrosła zauważalnie w III kwartale. Jest to okres, w którym nastąpiło znaczne odmrożenie gospodarki. Pracodawcy zatrudniający w grudniu 2020 r. poszukiwali kandydatów na stanowiska: szef kuchni, manager klubu fitness, przedstawiciel handlowy ds. gastronomii. Oczekiwano następujących kompetencji i kwalifikacji: doświadczenie na podobnym stanowisku (wymóg pojawił się we wszystkich ofertach), wysoka kultura osobista, wiedza i umiejętności zawodowe, wykształcenie średnie, dyspozycyjność, umiejętność pracy w zespole, umiejętności interpersonalne, komunikatywność, zorientowanie na cel, umiejętność obsługi komputera, umiejętność zarządzania zespołem oraz pracy w zespole. Poszukiwano osób samodzielnych, dyspozycyjnych, gotowych do podnoszenia kwalifikacji zawodowych, odpornych na stres. Wśród wymagań pojawiła się także komunikatywna znajomość języka angielskiego i posiadanie prawa jazdy kat. B. Pracowników zatrudniały: hotel, klub fitness oraz firma zajmująca się dystrybucją żywności dla branży gastronomicznej.

W grudniu 2020 r. sekcji „badania i rozwój” dostępnych było 51 ofert. W czwartym kwartale pracodawcy zamieścili ogółem 204 ogłoszenia, tj. o 14,7% więcej niż w III kw. minionego roku. Liczba ofert dostępnych w poszczególnych okresach 2020 r. przedstawiona została na wykresie 3.

Wykres 3.
Liczba ofert w branży „badania i rozwój”, I-IV kw. 2020 r., portal pracuj.pl

Źródło: Opracowanie własne Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji

W grudniu 2020 r. poszukiwano tylko 51 pracowników. Biorąc pod uwagę miesiące kończące poszczególne kwartały był to najgorszy wynik. Natomiast jeśli spojrzymy w skali całego kwartału, zatrudnienie w branży ma tendencję wzrostową. Poszukiwani byli między innymi kandydaci na następujące stanowiska: technolog (najwięcej, tj. 6 ofert), automation engineer (2 oferty), junior software developer in automation (2 oferty), specjalista ds. biozgodności/bezpieczeństwa wyrobu (2 oferty), starszy inżynier R&D (2 oferty), inżynier ds. rozwoju opakowań (2 oferty), farmaceuta w aptece szpitalnej, specjalista ds. kontroli jakości, stażysta w dziale technologii, analityk ds. rozwoju technicznego, test analyst, inspektor ds. próbek środowiskowych. Pracodawcy oczekiwali następujących kompetencji kwalifikacji: wiedza i umiejętności zawodowe poparte doświadczeniem na podobnym stanowisku, wykształcenie wyższe kierunkowe (pojawiało się najczęściej, także wykształcenie średnie techniczne), umiejętności organizacyjne, interpersonalne oraz pracy w zespole, umiejętności analityczne, kreatywność, komunikatywna znajomość j. angielskiego, znajomość pakietu MS Office, sumienność, dokładność, samodzielność, inicjatywa, zaangażowanie w wykonywaną pracę, chęć pogłębiania wiedzy i kwalifikacji. Atutem było doświadczenie w obsłudze systemów klasy ERP oraz znajomość języka rosyjskiego. Firmy zatrudniające pracowników to przede wszystkim firmy i hurtownie farmaceutyczne, spożywcze, informatyczne, produkujące sprzęt AGD, kosmetyki, działające w branży tworzyw sztucznych a także banki, szpitale i inne.

W grudniu 2020 r. zatrudnienie w sekcji „transport, spedycja” zmalało, dostępnych było tylko 40 ofert. Natomiast w IV kwartale pracodawcy poszukiwali 156 pracowników, tj. o 47,6% mniej niż w III kw. tego roku. Liczbę ofert w analizowanej sekcji zamieszczoną przez pracodawców w okresie styczeń-grudzień 2020 r. przedstawia wykres 4. Widać na nim wyraźnie niekorzystny wpływ pandemii COVID-19.

Wykres 4.
Liczba ofert w branży „transport, spedycja”, I-IV kw. 2020 r., portal pracuj.pl

Źródło: Opracowanie własne Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji

Branża „transport, spedycja” także jest jedną z sekcji, na które bezpośrednio wpływają ograniczenia związane z pandemią. Na wykresie widać znaczący spadek zatrudnienia w miesiącach największych obostrzeń. Jest jednak nadzieja, że po unormowaniu się sytuacji epidemiologicznej liczba wolnych miejsc pracy wzrośnie. Pracodawcy chcieli zatrudnić między innymi kandydatów na następujące stanowiska: kierowca międzynarodowy C+E (najwięcej, tj. 10 ofert), dyspozytor (4 miejsca pracy), spedytor (4 oferty), spedytor międzynarodowy (4 oferty), kierowca międzynarodowy kat. B (2 oferty), supply chain accounting specialist (2 ogłoszenia), kierowca samochodów ciężarowych (2 oferty), pracownik magazynowy, młodszy specjalista ds. operacji, kierowca taxi, specjalista ds. planowania i nadzoru tras kurierskich, administrator ds. importu z językiem hiszpańskim. Oczekiwania pracodawców dotyczyły następujących kompetencji i kwalifikacji: znajomość języków obcych (j. angielskiego, j. niemieckiego, j. włoskiego, j. francuskiego, j. hiszpańskiego, j. norweskiego, j. rosyjskiego), doświadczenie zawodowe, dobra znajomość pakietu MS Office (w szczególności Excel), umiejętności interpersonalne, analityczne, komunikatywność, bardzo dobra organizacja pracy, wykształcenie średnie lub wyższe, umiejętność pracy w zespole i organizacji pracy, wiedza i umiejętności zawodowe rozumiane także jako znajomość branży, samodzielność, znajomość specjalistycznych programów komputerowych wykorzystywanych w logistyce, znajomość systemów ERP i SAP, prawo jazdy odpowiedniej kategorii (często z kodem 95), kurs na przewóz rzeczy, uprawnienia ADR, uprawnienia do obsługi wózków jezdniowych, karta kierowcy, aktualne badania lekarskie i psychologiczne. Ponadto poszukiwano kandydatów zaangażowanych w wykonywaną pracę, dyspozycyjnych, odpowiedzialnych, punktualnych, potrafiących pracować pod presją czasu, odpornych na stres, o wysokiej kulturze osobistej. Część pracodawców wymagała założenia własnej działalności gospodarczej. Pracowników poszukiwały między innymi firmy transportowe, zajmujące się spedycją, logistyką.

III. Łódzki rynek pracy w 2020 roku - zmiany i wpływ pandemii

Porównanie liczby ofert pracy, które były dostępne w poszczególnych kwartałach 2020 roku z analogicznymi okresami 2019 r. pokazane zostało na wykresie 5. We wszystkich analizowanych przedziałach czasowych widać spadki spowodowane pandemią. Największy spadek liczby ogłoszeń widoczny jest w drugim kwartale w którym to wszystkie ograniczenia epidemiczne weszły w pełni w życie a jednocześnie niepewność sytuacji ekonomicznej spowodowała daleko posuniętą ostrożność w działaniach firm jak i klientów indywidualnych. Najmniejsza różnica (o -9%) zaobserwowana została w III kw., w którym poluzowano nałożone na gospodarkę obostrzenia.

Wykres 5.
Liczba ofert pracy dla wszystkich branż w 2019 i 2020 roku
zamieszczonych w portalu pracuj.pl

Źródło: Opracowanie własne Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji

Analizując liczbę ofert dostępnych w poszczególnych miesiącach 2020 roku możemy prześledzić jej zmiany w odniesieniu do miesiąca poprzedniego co przedstawiono na wykresie 6. Jak widać najbardziej niekorzystna dynamika zmian przypada na marzec i kwiecień miesiące w których wchodziły pierwsze ograniczenia epidemiczne, spadek liczby ogłoszeń o ponad 1/5. Równie niekorzystna sytuacja nastąpiła w listopadzie i grudniu gdy druga fala epidemii zaowocowała ponownym lockdownem gospodarki. Natomiast w trzecim kwartale 2020 r sytuacja na rynku pracy uległa poprawie co jest szczególnie widoczne w sierpniu (wzrost o 71%). Jest to oczywiście skutek odmrożenia gospodarki w tym okresie. Taka reakcja gospodarki, obserwowana zarówno dla porównań rocznych jak i miesięcznych, pozwala mieć nadzieję na poprawę sytuacji na rynku pracy, po opanowaniu czy też wygaśnięciu pandemii.

Wykres 6.
Zmiana liczby ofert pracy (dla wszystkich branż) w roku 2020 – wzrost/spadek liczby ofert w stosunku do poprzedniego miesiąca.

Źródło: Opracowanie własne Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji

Przyglądając się średniej miesięcznej liczbie ofert pracy dostępnych w 2020 roku, w dziesięciu najliczniej reprezentowanych w portalu pracuj.pl branżach i zestawiając je z analogicznymi wartościami zanotowanymi w 2019 r. można zauważyć, że we wszystkich pracodawcy poszukiwali mniejszej liczby pracowników niż rok wcześniej (patrz wykres 7). Największy spadek, o 39% zanotowała „obsługa klienta”, a tylko o 7% zmalało zatrudnienie w branży „praca fizyczna”. Sugeruje to iż zakłady produkcyjne funkcjonują właściwie tak samo, jak przed pandemią i wpływ ograniczeń na nie jest niewielki.

Wykres 7
Średnia miesięczna liczba ofert pracy dla 10-ciu największych branż w latach 2019 i 2020
 - zmiana liczby ofert w stosunku do roku 2019.

Źródło: Opracowanie własne Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji

Śledząc różnice w liczbie ofert pracy między 2019 i 2020 rokiem dla poszczególnych branż, można wyróżnić sekcje, w których widoczne były najbardziej korzystne lub niekorzystne zmiany. Najwyższy wzrost liczby ogłoszeń, o ponad jedną piątą, zanotowały „edukacja, szkolenia” oraz „internet, e-commerce, nowe media”. Największy spadek widoczny był natomiast w branżach „call center” i „obsługa klienta” (o około 40%) (patrz wykres 8).

Wykres 8.
Wzrosty i spadki liczby ofert pracy między 2019 i 2020 rokiem dla pięciu
wybranych branż o najbardziej korzystnych i najbardziej niekorzystnych zmianach

Uwaga, odrzucono branże dla których średnia miesięczna liczba ofert nie przekroczyła 10-ciu.
Źródło: Opracowanie własne Obserwatorium Rynku Pracy dla Edukacji

IV. Nowe inwestycje w Łodzi i województwie łódzkim

W Łodzi rozszerza działalność Barry Callebaut, producent czekolady obecny w naszym mieście już od 25 lat. Firma planuje dwukrotne powiększenie powierzchni biurowej oraz zwiększenie zatrudnienia o minimum 100 osób. Nowe miejsca pracy powstaną w działach: zarządzania jakością, finansów, IT, logistyce oraz transporcie.[4]

Magazyny i centra logistyczne to ostatnio jedne z częściej pojawiających się w regionie łódzkim inwestycji. Pandemia COVID-19 znacząco wpłynęła na przyspieszenie rozwoju handlu internetowego. Branża e-commerce potrzebuje coraz większej powierzchni magazynowej generując jednocześnie nowe miejsca pracy. W powstającym w naszym mieście parku magazynowym Hillwood Łódź Górna pierwszy budynek o pow. 73 tys. m² ma już najemcę. Planowane są kolejne inwestycje w Zgierzu, Rawie Mazowieckiej oraz w okolicach Łowicza.[5]

W Łodzi cały czas trwają remonty i rewitalizacje. Przykładem mogą być prace prowadzone na ulicy Wschodniej. Oprócz mieszkań powstają lokale usługowe na wynajem, a także filia Biblioteki Miejskiej. Nie zapomniano też o zieleni.[6] Nowy wygląd zyska skrzyżowanie ul. Ogrodowej z ul. Nowomiejską. W budynku, którego realizację już rozpoczęto, planowane są lokale mieszkalne oraz usługowe.[7] Modernizowana jest ul. Zachodnia. Wymieniane są chodniki oraz nawierzchnia, pomyślano o zieleni.[8] Wymienione zostały tylko nieliczne przykłady prowadzonych w całym mieście prac. Zakres tych inwestycji pozwala mieć nadzieję, że pracy w branży budowlanej nie zabraknie.

Opracował: 
Zespół Obserwatorium
Rynku Pracy dla Edukacji